Prof. dr hab. Jan Józef Mazur

ORCID: –

Obszary zainteresowań badawczych: dialektologia, socjolingwistyka, historia języka, tekstologia, stylistyka, kultura języka, językoznawstwo porównawcze, glottodydaktyka

Głównym przedmiotem zainteresowań naukowych jest mowa ojczysta. Koncentracja w tym przypadku oznacza, po pierwsze, skupienie na gwarze – mowie dzieciństwa i mowie ojców oraz dziadów, po drugie, opracowanie podstawowych wyznaczników mowy potocznej, po trzecie, syntezę dziejów języka polskiego przeznaczoną dla cudzoziemców, po czwarte, problematykę nauczania języka polskiego jako obcego. Koncentracja w badaniach to także względna stabilizacja metodologiczna osiągana w ramach kilku dyscyplin językoznawczych: dialektologii, gramatyki tekstu (szerzej tekstologii), stylistyki, socjolingwistyki, historii języka, glottodydaktyki. W każdej z tych dziedzin odnajduje własne miejsce i uzupełniając wcześniejsze badania, mówi własnym głosem. W dialektologii jako fonolog i gramatyk, w tekstologii jako gramatyk oraz lingwista kontrastywny, w historii języka jako lingwista, w glottodydaktyce i w kwestiach polityki językowej zaś jako praktyk.

Uzyskane stopnie/tytuły naukowe:

1973 – doktor nauk humanistycznych (UMCS)

1987 – doktor habilitowany (Polska Akademia Nauk w Krakowie)

1992 – profesor UMCS

1993 – profesor nauk humanistycznych

2000 – profesor zwyczajny

Sprawowane funkcje:

1965-1968 – asystent w Katedrze Języka Polskiego

1968-1973 – starszy asystent w Katedrze Języka Polskiego

1973-1987 – Zakład Języka Polskiego Instytutu Filologii Polskiej

1991-1992 – adiunkt w Zakładzie Badań Polonijnych

1992-1993 – profesor UMCS w Zakładzie Historii Języka Polskiego i Dialektologii Instytutu Filologii Polskiej

1993-2015 – profesor w Zakładzie Historii Języka Polskiego i Dialektologii Instytutu Filologii Polskiej

1991-2015 – dyrektor Centrum Języka i Kultury Polskiej

1992-2015 – przewodniczący Rady Naukowo-Programowej Centrum Języka i Kultury Polskiej

1992-1996 – kierownik Zakładu Filologii Germańskiej

1993-1996 – przewodniczący Rady Nadzorczej Onkologicznego Specjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Lublinie

1998-2018 – przewodniczący Komisji ds. Kształcenia i Kwalifikacji Lektorów Języka Polskiego jako Obcego w Zagranicznych Ośrodkach Akademickich

1999-2003 – członek Komisji ds. Certyfikacji Języka Polskiego

1993-1999 – członek Komitetu Badań Polonii PAN

1996-2002 – członek Komisji Kultury Języka PAN

1999-2002 – członek Komisji Dydaktycznej Rady Języka Polskiego

2003-2016 – członek Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego

2003-2005 – wiceprezes Zarządu Krajowego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”

2005-2012 – wiceprzewodniczący Rady Krajowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”

2002-2012 – przewodniczący Komisji Stypendialnej Funduszu im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego

2001-dziś – członek Kapituły Mistrza Mowy Polskiej

Wizytujące profesury/staże naukowe w kraju/za granicą:

1978-1982 – lektor języka polskiego na Uniwersytecie Reńskim w Bonn

1982-1991 – profesor slawistyki na Uniwersytecie w Bambergu

Granty badawcze/projekty:

̵ W latach 1991-2016 Profesor Jan Mazur uzyskiwał finansowanie na realizację „Lata Polonijnego”, w ramach którego corocznie odbywały się dwu-, trzy- i czterotygodniowe kursy specjalistyczne: metodyczne, językowe, folklorystyczne i kultury polskiej. Rocznie uczestniczyło w nich ok. 250-320 osób z kilkudziesięciu krajów świata. Kursy te finansowane były przez: MNiSW, MSZ, MEN, BUWiWM, Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.

̵ W latach 1999-2010 Profesor Jan Mazur był organizatorem trzyletnich stacjonarnych studiów licencjackich dla cudzoziemców w zakresie filologii polskiej, przeznaczonych dla młodzieży ze Wschodu (135 studentów, głównie z Kazachstanu, Ukrainy, Białorusi i Rosji).

̵ W latach 1999-2017 był organizatorem i koordynatorem Podyplomowych studiów humanistycznych dla cudzoziemców, mających na celu uzupełnienie kwalifikacji zawodowych nauczycieli, gł. ze Wschodu (ok. 300 osób). Słuchaczom oferowano dwie specjalizacje: historyczna i polonistyczną.

̵ W 2007 roku z inicjatywy Profesora Jana Mazura uruchomione zostały trzysemestralne podyplomowe studia kwalifikacyjne w zakresie nauczania języka polskiego jako obcego, funkcjonujące do dziś. W latach 2008-2011 odbyły się dwie edycje w/w studiów w Nowym Jorku (we współpracy z CPSD) i Chicago (we współpracy z ZNP w Ameryce).

Wybrane najważniejsze (lub najnowsze) publikacje naukowe:

Książki:

Gwary okolic Biłgoraja cz. I Fonologia (Wrocław [i in].: Zakład im. Ossolińskich 1976).
Gwary okolic Biłgoraja cz. II Fleksja (Wrocław [i in].: Zakład im. Ossolińskich 1978).
Organizacja tekstu potocznego. Na przykładzie języka polskiego i rosyjskiego (Wydawnictwo UMCS, Lublin 1986).
Geschichte der polnischen Sprache (Frankfurt am Main [i in]: Peter Lang XI – 1993).

Redaktor naczelny serii:

Kształcenie Polaków ze Wschodu (5 tomów)
Język – Kultura – Społeczeństwo (37 tomów)

Redakcje:

Problemy kształcenia Polaków ze Wschodu, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1992, 128 s.
Metodyka kształcenia językowego Polaków ze Wschodu, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1993, 202 s.
Merytoryczne kształcenie Polaków ze Wschodu, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1994, 169 s.
Kształcenie sprawności komunikacyjnej Polaków ze Wschodu, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1995, 257 s.
Kształcenie rodaków ze Wschodu w Polsce (1989-1995), Wydawnictwo UMCS, Lublin 1996, 140 s.
Oświata polskojęzyczna za granicą: stan obecny, perspektywy rozwoju. Materiały z I Forum Oświaty Polonijnej, Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, Warszawa 1997, 495 s.
Promocja języka i kultury polskiej w świecie, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1998, 255 s.
Polska polityka językowa na przełomie tysiącleci, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1999, 188 s.
Polonistyka w świecie. Nauczanie języka i kultury polskiej studentów zaawansowanych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2000, 371 s.
Słownictwo współczesnej polszczyzny w okresie przemian, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2000, 220 s.
Rytualizacja w komunikacji społecznej i interkulturowej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, 180 s.

Współredakcje:

Teksty kultury. Oblicza komunikacji XXI wieku, red. Jan Mazur, Małgorzata Rzeszutko-Iwan, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006.
Teksty kultury. Oblicza komunikacji XXI wieku 2, red. Jan Mazur, Małgorzata Rzeszutko-Iwan, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006.
Człowiek wobec wyzwań współczesności. Upadek wartości czy walka o wartość?, red. Jan Mazur, Agata Małyska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007.
Humor i karnawalizacja we współczesnej komunikacji językowej, red. Jan Mazur, Magdalena Rumińska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007.
Język polski jako narzędzie komunikacji we współczesnym świecie, red. Jan Mazur, Małgorzata Rzeszutko-Iwan, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007.
Intertekstualność we współczesnej komunikacji językowej, red. Jan Mazur, Agata Małyska, Katarzyna Sobstyl, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010.
W służbie języka i kultury, red. Jan Mazur, Anna Dunin-Dudkowska, Agata Małyska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2011.
Glottodydaktyka polonistyczna w obliczu dynamiki zmian językowo-kulturowych i potrzeb społecznych, red. Jan Mazur, Agata Małyska, Katarzyna Sobstyl, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2013, t. 1, 2.

Artykuły:

O słowotwórstwie zagadek ludowych (Przyczynek do charakterystyki artystycznej odmiany gwary), „Językoznawca” 1964, nr 11-12, s. 154-174.
Końcówka -ta w funkcji pluralis maiestaticus w gwarach Lubelszczyzny, „Język Polski” 1971, z. 5, s. 364-374.
Systemy wokaliczne gwar południowej Lubelszczyzny, „Język Polski” 1976, z. 1, s. 49-59.
Geografia lingwistyczna a system języka, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 1980, z. 37, s. 137-151.
Z zagadnień fleksyjnych wschodniego pogranicza językowego (na materiale lubelskim), „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Linguistica” 2, 1981, s. 225-232.
Der Einfluss ukrainischer Elemente auf das Sprachsystem der polnischen Umgangssprache im östlichen Grenzgebiet, [w:] Studien zu Literatur und Kultur in Osteuropa. Bonner Beitrage zum 9 Internationalen Slavistenkongress in Kiev, red. Hans-Bernd Harder, Hans Rothe, Köln-Wien: Böhlau 1983, s. 159-170.
Funkcje strony biernej w tekście mówionym i pisanym (na przykładzie języka polskiego i rosyjskiego), „Polonica” 1986/1988, r.12, s. 229-243.
Mitteilungsperspektive und Sprachvarietäten im Polnischen und Russischen, „Socjolingwistyka” 1988, z. 8, s. 57-81.
Semantische und kommunikative Organisation der gesprochenen Mitteilung, [w:] Tekst ustny – Texte oral. Struktura i pragmatyka – Problemy systematyki – Ustność w literaturze, red. Maria Abramowicz, Jerzy Bartmiński, Wydanictwo Wiedza o Kulturze, Wrocław 1989, s. 47-75.
Dialektometria a nowe koncepcje i metody kartograficznego przedstawiania zjawisk gwarowych, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” Łódź 1990, t. 35, , s.143-170.
Styl i tekst w aspekcie pragmatycznym. (Z zagadnień teoretyczno-metodologicznych), 1990, „Socjolingwistyka” t. 9, s. 71-86.
Kształcenie Polaków ze Wschodu w świetle badań ankietowych i doświadczeń Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii I Cudzoziemców UMCS w Lublinie, [w:] Problemy kształcenia Polaków ze Wschodu, red. Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1992, s.18-28.
Niektóre problemy nauczania języka polskiego jako obcego w RFN, [w:] Problemy kształcenia Polaków ze Wschodu, red. Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1992, s. 110-120.
Język polski jako narzędzie komunikacji przesiedleńców z Polski do RFN, [w:] Języki słowiańskie wobec współczesnych przemian w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, red. Stanisław Gajda, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich, Instytut Filologii Polskiej, Opole 1993, s.65-74.
Metodyka nauczania języka polskiego w aspekcie specyfiki potrzeb Polaków ze Wschodu, [w:] Metodyka kształcenia językowego Polaków ze Wschodu, red. Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1993, s.13-21.
Zastosowanie komputera i magnetowidu w nauczaniu języka polskiego jako obcego, [w:] Opuscula Logopaedica in honorem Leonis Kaczmarek, red. Jerzy Bartmiński, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1993, s. 138-142.
Sprawność kształcenia Polaków ze Wschodu a modele ich edukacji (na przykładzie UMCS), [w:] Merytoryczne kształcenie Polaków ze Wschodu, red. Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1994, s. 21-30.
Językowe i kulturowe uwarunkowania kształcenia sprawności komunikacyjnej, [w:] Kształcenie sprawności komunikacyjnej Polaków ze Wschodu, red. Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1995, s. 27-37.
Kultura języka polskiego na Wschodzie w aspekcie podmiotowym i normatywnym, [w:] Kultura języka na dziś red. Walery Pisarek, Halina Zgółkowa, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 1995, s. 233-244.
Kultura polska w RFN na tle procesu akulturacji Polonii niemieckiej, [w:] Polonia w Niemczech. Historia i współczesność, Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 1995, s.107-119.
Nauczanie języka polskiego w Mołdawii. Stan i potrzeby, [w:] Polacy w Mołdawii, red. ks. Edward Walewander, Wydawnictwo OL SWP, Lublin 1995, s. 201-215.
Nauczanie języka polskiego w zjednoczonych Niemczech, [w:] Polonia w Niemczech. Historia i współczesność, Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 1995, s. 53-71.
Efekty kształcenia Polaków ze Wschodu (na przykładzie studentów polonistyki UMCS), [w:] Kształcenie rodaków ze Wschodu w Polsce (1989-1995), red. Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1996, s. 21-32.
Rola kształcenia specjalistycznego w przygotowaniu merytorycznym i komunikacyjnym cudzoziemców, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” 1996. z. 7/8, , s. 5-11.
Zastosowanie komputera w dialektologii. Nowe możliwości techniczne, metodyczne i teoretyczne opracowania materiału gwarowego, „Studia Dialektologiczne” 1996. t. 1, , s. 47-54.
Cele, kierunki i modele kształcenia Polonii i Polaków za granicą, [w:] Oświata polskojęzyczna za granicą, red. Jan Mazur, Wydawnicwo Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, Warszawa 1997, s.16-28.
Konvergenz und Divergenz in den polnischen Sprachvarietaten, „Sociolinguistica” 1997, t. 10, s. 53-74.
Oświata polska w zjednoczonych Niemczech, [w:] Oświata polskojęzyczna za granicą, red. Jan Mazur, Wydawnicwo Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, Warszawa 1997, s. 170-187.
Destandarisierungserscheinungen in gegenwärtigen Polnischen?, [w:] Standardisierung und Destandarisierung europäischer Nationalsprachen, red. Klaus J. Mattheier, Edgar Radtke, Frankfurt n. Menem 1997, s. 221-236.
Specyfika nauczania języka polskiego na Wschodzie, [w:] Edukacja językowa Polaków, red. Władysław Miodunka, Wydawnictwo Upowszechnianie Nauki-Oświata „UN-O", Kraków 1998, s. 130-138.
Integracja czy autonomia - czyli problemy promocji języka i kultury polskiej w Niemczech, [w:] Promocja języka i kultury polskiej w świecie, red. Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1998, s. 71-80.
Zadania polityki językowej RP w zakresie potrzeb edukacyjnych Polonii, Polaków za granicą i cudzoziemców, [w:] Polska polityka językowa na przełomie tysiącleci, red. Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1999, s. 137-145.
Stan i perspektywy polonistyki w świecie, [w:] Polonistyka w świecie. Nauczanie języka i kultury polskiej studentów zaawansowanych, red. Jan Mazur, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2000 s. 15-25.
Textlinguistik im slavischen Sprachraum, [w:] Text- und Gesprächslinguistik vol. 1, red. Klaus Brinker, Gerd Antos, Wolfgang Heinemann, Sven F. Sager, Berlin-Nowy Jork 2000, s. 153-163.
Perspektywy języka polskiego na Wschodzie, [w:] Polscy nauczyciele na Wschodzie 1989-2000, red. Janina Zawadowska, Krystyna Staroń, Mirosław Sielatycki, Wydawnictwo CODN, Warszawa 2001, s. 191-199.
Tendencje rozwojowe współczesnego języka polskiego, „Annales UMCS”, sectio FF, 2000vol. XVIII, s. 173-186.
Dialekty, [w:] Najnowsze dzieje języków słowiańskich, red. Stanisław Gajda, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole ____ 2001, s. 403-422.
Wiedza językowa a sprawność pragmatyczna w kształceniu Polaków ze Wschodu, [w:] Wrocławska dyskusja o języku polskim jako obcym, red. Anna Dąbrowska, Wydawnictwo WTN, Wrocław 2004, s. 21-29.
Testowanie znajomości języka polskiego jako obcego na egzaminach wstępnych na Wschodzie. Doświadczenia i perspektywy, [w:] Opisywanie, rozwijanie i testowanie znajomości języka polskiego jako obcego, red. Anna Seretny, Waldemar Martyniuk, Ewa Lipińska, Universitas, Kraków 2004, s. 89-97.
Einfluss der Zertifizierung der polnischen Spracheauf den Wandlungprozess In der polnischen Bildungpolityk, [w:] Sprachpolitik Und Zertifizierung, red. Jolanta Tambor, Danuta Rytel-Kuc, Wydawnictwo Gnome, Katowice-Leipzig 2006.
Wpływ certyfikacji języka polskiego na proces zmian w polskiej polityce edukacyjnej, [w:] Polityka językowa a certyfikacja, red. Jolanta Tambor, Danuta Rytel-Kuc, Wydawnictwo Gnome, Katowice-Lipsk 2006.
Z Warszawy do Lublina, czyli o eksporcie myśli glottodydaktycznej ze stolicy na prowincję [w:] Na chwałę i pożytek nasz wzajemny. Złoty Jubileusz Polonicum, red. Danuta Knysz-Tomaszewska, Józef Porayski-Pomsta, Krzysztof Wrocławski, Wydawnictwo UW, Warszawa 2006, s. 19-20.
Język polski w Niemczech na tle zmian społeczno-politycznych, [w:] Język polski jako narzędzie komunikacji we współczesnym świecie, red. Jan Mazur, Małgorzata Rzeszutko-Iwan, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007, s. 253-261.
Promocja języka polskiego w zmieniającej się rzeczywistości XXI wieku, [w:] Język polski jako narzędzie komunikacji we współczesnym świecie, red. Jan Mazur, Małgorzata Rzeszutko-Iwan, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007, s. 41-47.
45. Zmiany stereotypu Ukraińca w świadomości Polaków (na przykładzie Lubelszczyzny), [w:] Na językoznawczych ścieżkach, red. Agnieszka Mikołajczuk, Radosław Pawelec, Wydawnictwo semper, Warszawa 2007, s. 302-306.
Wpływ Internetu na stan i kulturę języka polskiego młodego pokolenia, [w:] III Zjazd Nauczycieli Polonijnych i Komitetów Rodzicielskich w USA,Boston 2008, s. 15-19.
Z Kolonii Wojciechów w fascynujący świat onomastyki, [w:] W świecie nazw. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Czesławowi Kosylowi, red. Halina Pelcowa, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010, s. 11-18.
Nauczanie języka polskiego w Niemczech na tle językowej i edukacyjnej polityki Rady Europy, „Poradnik Językowy”, 2013, z. 1, s. 30-38.
Glottodydaktyka wobec zmian w polonistyce krajowej i zagranicznej, [w:] Glottodydaktyka polonistyczna w obliczu dynamiki zmian językowo-kulturowych i potrzeb społecznych t. 1, red. Jan Mazur, Agata Małyska, Katarzyna Sobstyl, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2013, s. 15-22.
Lektor języka polskiego w zagranicznym ośrodku akademickim: oczekiwania i rzeczywistość, „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach”, Katowice 2018, s. 55-62.

Recenzje i inne:

Janina Wójtowicz: Charakterystyka fonetyczna gwar między Wisłą, Sanem, Wisłokiem a Wisłoką, „Poradnik Językowy” 1966, z. 7, s. 429-442.
Janina Wójtowicz: Atlas gwarowy dawnej puszczy sandomierskiej. Fonetyka. „Rocznik Ziemi Przemyskiej” 1970, s. 343-395, „Poradnik Językowy” 1972, z. 7, s. 442-443.
Eckhard Ecker: Die Phonologie der deutchen Lehnwörter im Altpolnischen bis 1500, „Slavistische Beiträge”, München 1988, „Język Polski” 1990, z. 1-2, s. 66-70.
Czesław Bartnik, Idea polskości, wyd. 2, Lublin 1996, s. 238, „Studia Polonijne” 1996, s. 197-199.
E. Walewander, Życie dla pojednania, Lublin 1997, „Studia Polonijne” 1999, t. 20, s. 222-223.
Informator. Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1992, 1994, 1995, 1996, 2004, 2011.
Głos w dyskusji, np.: Nad nauczaniem Dialektologii. [w:] Nauczanie przedmiotów historycznojęzykowych i dialektologii na filologii polskiej w szkołach wyższych, Katowice 1978, s.102-104.
Wstępy do tomów: Problemy kształcenia Polaków ze Wschodu, 1992, Metodyka kształcenia językowego Polaków ze Wschodu, 1993, Merytoryczne kształcenie Polaków ze Wschodu, 1994, Kształcenie sprawności komunikacyjnej Polaków ze Wschodu, 1995, Kształcenie rodaków ze Wschodu w Polsce, 1996, Promocja języka i kultury polskiej w świecie, 1998, Polska polityka językowa na przełomie tysiącleci, 1999, Polonistyka w świecie. Nauczanie języka i kultury polskiej studentów zaawansowanych, 2000.

Wywiady, np.:

- 1991, Mam dług wdzięczności wobec kraju i uczelni, z której wyszedłem, Podtytuł: Rozmowa z profesorem Janem Mazurem, dyrektorem Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Rozm. M. Kołodziejczyk, „Rota” nr 3-4, s. 77-78.

- 1992, Na początku był poryw serca, Nadtytuł: Kształcenie Polaków ze Wschodu, Rozm. M. Gorostiza, „Dziennik Lubelski” nr 11, s. 5;

- 1995, Lato polonijne czas zacząć, Rozm. F. M. Malinowski, „Kurier Lubelski, nr 142, s. 8;

- 2000, Placówka polonijna na poziomie europejskim, Rozm. M. Słodowa, „Forum Polonijne” nr 4-6, s. 15;

- 2000, Nowoczesne Centrum, Rozm. E. Mulawa-Pachoł, „Wiadomości Uniwersyteckie UMCS”, nr 4, s. 10;

- 2003, Moda na język polski, Rozm. W. Klusek, „Kurier Lubelski”, nr 190.

Opieka nad magisteriami/doktoratami:

Magisteria: 150

Doktoraty:

Agata Małyska, Rytualizacja w debatach sejmowych z lat 1980-82 i 1991-93, 1998
Katarzyna Sobstyl, Pragmatyczne aspekty ogłoszeń towarzysko-matrymonialnych w języku polskim i niemieckim, 1998
Dorota Sarzyńska, Wykładnik dialogowości w kazaniach dla dzieci, 1999
Małgorzata Klimczak, Poetycka wizja świata w klechdach polskich Bolesława Leśmiana, 2002
Małgorzata Rzeszutko, Rozprawa sądowa w świetle lingwistyki tekstu, 2002
Bartłomiej Maliszewski, Wzorce postępowań odzwierciedlone w metaforach konwencjonalnych, 2007
Agnieszka Surowiec, Struktura i pragmatyka kazań przed i posoborowych, 2007
Anna Trębska-Kerntopf, Aforyzm w nauczaniu języka polskiego jako obcego, 2007
Anna Dunin-Dudkowska, Akt notarialny jako gatunek wypowiedzi, 2008
Julia Piotrowska, Polszczyzna Polaków w północnym Kazachstanie, 2008
Julia Świderska, Stereotypy Ukraińca i Polaka: na podstawie badań w województwie lwowskim i lubelskim, 2010
Aleksandra Kowalczuk, Stereotyp kobiety w kręgu kultury muzułmańskiej (na przykładzie Uzbekistanu), 2011
Swietłana Ulitina, Język mieszkańców polskiej wsi Wierszyna na Syberii, 2011
Anna Łukuć, Polszczyzna mieszkańców Sopoćkin na Białorusi, 2012
Julia Chodyniuk, Język polski mieszkańców Brześcia i okolic, 2013
Valentyna Radziszewska, Współczesne polskie i ukraińskie kazania w kościołach katolickich diecezji kijowsko-żytomierskiej : językowy plan porównawczy, 2013
Anna Niedziółka, Językowy obraz rodziny jako nośnika wartości w czasopismach laickich i katolickich w latach 2010-2015 na podstawie "Twojego Stylu", "Wysokich Obcasów", "Zadry", "Miłujcie się", "W Drodze", "W Naszej Rodzinie", 2018
Katarzyna Gorzelska, Język i kultura jako elementy tożsamości Polonii amerykańskiej, 2020