Ta strona używa cookies
Ze względu na ustawienia Twojej przeglądarki oraz celem usprawnienia funkcjonowania witryny umcs.pl zostały zainstalowane pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Możesz to zmienić w ustawieniach swojej przeglądarki.
nr pokoju A5.60
--------------------------------------
Prawa człowieka w społeczeństwie informacyjnym
DYŻURY semestr letni 2023/24
wtorek 14.30-15.30, czwartek 15.00-16.00
Proszę o kontakt wcześniejszy via email lub MS Teams (opcja czat)
ORCID: 0000-0003-2691-2043 https://orcid.org/0000-0003-2691-2043
https://www.researchgate.net/profile/Agnieszka_Demczuk/info
Adres e-mail: Agnieszka.Demczuk@mail.umcs.pl
Summary of my professional accomplishments 1999-2021 (english), please see below (at the bottom of the page)
Komentarze eksperckie online, raporty, webinaria (zob. na dole strony):
Wykształcenie:
2022 Uzyskanie stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk społecznych w dyscyplinie nauki o polityce i administracji, Wydział Politologii i Dziennikarstwa, UMCS w Lublinie
2007 Uzyskanie stopnia doktora nauk humanistycznych, Wydział Politologii, UMCS w Lublinie
1999 Magisterium, Wydział Prawa i Administracji, UMCS w Lublinie
1999 Magisterium, Wydział Politologii, UMCS w Lublinie
Zatrudnienie:
2019 (od) Adiunkt w Katedrze Systemów Politycznych i Praw Człowieka, Instytut Nauk o Polityce i Administracji, WPiD
2008-2019 Adiunkt w Zakładzie Praw Człowieka, Wydział Politologii, UMCS w Lublinie
2004-2008 Helsińska Fundacja Praw Człowieka w Warszawie (koordynacja Festiwalu Watch Docs – Prawa Człowieka w Filmie; https://watchdocs.pl/2019/f/ oraz współkoordynacja Programu Courtwatch – Obserwator Sądu - monitoring pracy sądów i dostępności do sądu w świetle konstytucyjnej zasady jawności postępowań sądowych.
2000-2004 Związek Gmin Lubelszczyzny w Lublinie
Projekty badawcze, staże, wyjazdy studyjne, inne:
2024 - udział w projekcie badawczym pt. "Polsko-czeskie spojrzenie na problemy współczesnego bezpieczeństwa", finansowanym przez Ministra Spraw Zagranicznych RP pt. „Forum Polsko-Czeskie na rzecz zbliżenia społeczeństw, pogłębionej współpracy i dobrego sąsiedztwa 2024”; kierownikiem projektu została dr Ewelina Kancik-Kołtun, Sukces dr Eweliny Kancik-Kołtun w konkursie MSZ - Styczeń - 2024 - Aktualności - Politologii i Dziennikarstwa - Wydziały - Strona główna UMCS
2020- 2023 udział w projekcie badawczym Horyzont 2020 pt. Ochrona praw podstawowych przy wykorzystaniu technologii cyfrowych w usługach e-zdrowia (“Preserving fundamental rights in the use of digital technologies for e-health services”), UMCS, Catholic University of Leuven, University of Macerata, Eurocentro SRL, REINITIALISE H2020-WIDESPREAD-2020-5, nr 952357 Reinitialise – Preserving fundamental rights in the use of digital technologies for e-health services
2020 objęcie funkcji kierownika Zespołu Badań Propagandy i Dezinformacji przy Instytucie Nauk o Polityce i Administracji Publicznej w Wydziale Politologii i Dziennikarstwa UMCS, https://www.umcs.pl/pl/zespol-badan-propagandy-i-dezinformacji,19919.htm
2020 (od) współredakcja z prof. W. Balukiem Biuletynu "Monitoring Propagandy i Dezinformacji", wydawca Pracownia Badań Propagandy i Dezinformacji, Instytut Nauk o Polityce i Administracji Publicznej WPiD UMCS, ISSN 2719-5082 https://www.umcs.pl/pl/biuletyn-monitoring-propagandy-i-dezinformacji-,21323.htm
2019 (czerwiec) współorganizacja ze Stowarzyszeniem im. Prof. Z. Hołdy i Kooperatywą Trenerską warsztatów Tydzień Konstytucyjny dla nauczycieli/ek pt.: "Jak ciekawie uczyć o Konstytucji RP?"; http://stowarzyszenieholda.pl/projekty/tydzien-konstytucyjny/
2019-2020 współrealizacja z Polską Fundacją im. R. Schumana projektu grantowego Civitates - Front Europejski, działania na rzecz wzmocnienia narracji proeuropejskiej w social media (kampanie informacyjne, fact-checking, inicjatywa Wojownicy Klawiatury); https://fronteuropejski.pl/
2018 (od) członkostwo w Homo Faber; https://www.hf.org.pl/ao/index.php; Polskim Towarzystwie Komunikacji Społecznej
2018 (listopad) XXII Polska Szkoła Międzynarodowego Prawa Humanitarnego w Radziejowicach
2018 (październik-listopad) Udział w pilotażowym programie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka: Monitoring samorządowej kampanii prezydenckiej pod kątem ksenofobii metodą social listening
2017, 2020 4. i 8. Tydzień Konstytucyjny, organizowany przez Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdy, lekcje dla uczniów z wiedzy o Konstytucji RP, program edukacyjny skierowany do ponad 500 szkół w Polsce
2016-2019 Program badawczy "Instytucje samorządu w demokratycznym państwie prawa" koordynowany przez Katedrę Prawa Konstytucyjnego WPiA UMCS w Lublinie
2015 (od) udział w sieci NISPAcee, The Network of Institutes and Schools of Public Administration in Central and Eastern Europe
2013 (od) członkostwo w Stowarzyszeniu im. prof. Z. Hołdy w Warszawie
2013-2017 Patronat naukowy w ramach Programu Stypendialnego im. L. Kirklanda, UMCS w Lublinie
2012 -2019 współpraca z Komendą Wojewódzką Policji w Lublinie i organizacja seminariów pt. "Policja a prawa człowieka" dla komendantów policji w województwie lubelskim z zakresu praktycznej relizacji gwarancji prawnych wolności od tortur, wolności zgromadzeń, a także dot. reakcji na zjawisko przemocy domowej, mowy nienawiści i hejtu w cyberprzestrzeni i inne.
2012-2014 lokalna koordynacja w projekcie "Monitoring zagrożeń dla wolnych mediów w Polsce i wzmacnianie funkcji kontrolnej mediów lokalnych" w ramach Obserwatorium Wolności Mediów w Polsce we współpracy z Helsińską Fundacją Praw Człowieka w Warszawie
2011 wyjazd studyjny, Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu
2009-2012 Przewodniczenie Ogólnopolskiej Olimpiadzie z Wiedzy o Prawach Człowieka w okręgu lubelskim
2009 (od) wykłady z zakresu ochrony praw człowieka dla lekarzy-stażystów w Lubelskiej Izbie Lekarskiej w Lublinie
2006 Szkoła Praw Człowieka, Helsińska Fundacja Praw Człowieka w Warszawie
2004-2006 Grant doktorancki, Komitet Badań Naukowych, Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego w Warszawie, tytuł badań naukowych: "Dostęp do informacji publicznej w Polsce"
2003 wyjazd studyjny, Hungarian Telecottage Association, Budapeszt
2002 praktyka doktorancka, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich w Warszawie
2002-2004 współpracowała z administracją publiczną w województwie lubelskim w ramach wdrażania wymogów ustawowych w zakresie dostępu do informacji publicznej online. Jest współautorką pierwszych w Polsce kompleksowych badań empirycznych przeprowadzonych w 2002 roku dotyczących Biuletynu Informacji Publicznej w województwach: lubelskim, zachodniopomorskim i podlaskim.
Publikacje:
A. Demczuk, COVID-19-Related Infodemic in Poland, Maria Curie-Skłodowska University Press, Lublin 2023, ss. 203, https://wydawnictwo.umcs.eu/produkt/5560/covid-19-related-infodemic-in-poland
A. Demczuk, Kilka refleksji wokół prawa antyfejkowego w wybranych państwach, (w:) Państwo- Prawa człowieka- Mniejszości narodowe. Monografia dedykowana Profesorowi Grzegorzowi Januszowi, (red.) E. Godlewska, M. Lesińska-Staszczuk, M. Michalczuk-Wlizło, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2023, s. 615-627.
A. Demczuk, Ruch antyszczepionkowy w Polsce i jego kabiny pogłosowe w alt-internet w latach 2020-2022, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 20(2022), z. 3, s. 9-35, https://ies.lublin.pl/rocznik/riesw/2022/3/1/
A. Demczuk, Plotki, dezinformacje i złośliwe informacje we współczesnym dyskursie o prawach człowieka, "Polityka i Społeczeństwo" 2022, nr 3, t. 20, s. 18-35 https://journals.ur.edu.pl/polispol/article/view/4160
A. Demczuk, SARS-CoV-2 i COVID-19. Plotki, dezinformacje i narracje spiskowe w polskim dyskursie publicznym, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2021, ss. 207 (dostęp: (PDF) SARS-CoV-2 i COVID-19. Plotki, dezinformacje i narracje spiskowe w polskim dyskursie publicznym, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2021, ss. 207, ISBN 978-83-227-9476-0 (researchgate.net)
A. Demczuk, Dostęp do informacji publicznej jako element kształtujący partycypację społeczną, (w:) Wymiary partycypacji politycznej we współczesnej Europie, (red.) M. Michalczuk-Wlizło, M. Podolak, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2021, s. 29-57.
A. Demczuk, The Discriminatory Legalism Strategy and Hate Speech Cases in Poland. The Role of the Commissioner for Human Rights In Fighting Discrimination, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio K Politologia, Vol XXVII, 2, 2020, s. 127-148 https://journals.umcs.pl/k/article/view/11252/8579
A. Demczuk, Wolność wypowiedzi w społeczeństwie informacyjnym, Wydawnictwo UMCS, Lublin, 2020, ss. 507 https://wydawnictwo.umcs.eu/produkt/5327/wolnosc-wypowiedzi-w-spoleczenstwie-informacyjnym (dostęp: Publikacja – Wolność wypowiedzi w społeczeństwie informacyjnym – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej (umcs.pl) (PDF) Wolność wypowiedzi w społeczeństwie informacyjnym, ISBN 978-83-227-9420-3 (researchgate.net)
A. Demczuk, "Wojownicy Klawiatury". Fact-checking i komunikowanie wiedzy o Unii Europejskiej w mediach społecznościowych, (w:) Komunikowanie interdyscyplinarne, (red.) M. Nowina-Konopka, W. Świerczyńska-Głownia, A. Hess, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2020, s. 131-162, https://media.uj.edu.pl/documents/1384650/134373778/ebook-WKD-2020-Komunikowanie-interdyscyplinarne-1.pdf/13b342ff-fcea-4060-9e36-570666d0c943
A. Demczuk, Wolność wypowiedzi i prawo do prywatności w społeczeństwie informacyjnym - wybrane aktualne refleksje, "Polityka i Społeczeństwo" 2020, nr 1 (18), s. 20-40, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-95e6fddd-0ec4-417a-b76f-3dd046ba9da6
A. Demczuk, Monitoring samorządowej kampanii prezydenckiej w Lublinie metodą social listening pod kątem mowy ksenofobicznej w cyberprzestrzeni, (w:) Współczesne wyzwania cyfryzacji - przegląd i badania (red.) A. Surma, E. Chodźko, Wydawnictwo Naukowe TYGIEL, Lublin 2019, s. 196-210.
A. Demczuk, "Prawo do bycia zapomnianym" jako szczególne prawo jednostki do kontroli informacji o sobie w społeczeństwie informacyjnym w kontekście RODO, Zarządzanie i Finanse, Journal of Management and Finance 2018, 16 (4), cz. 2, s. 87-102, http://wzr.ug.edu.pl/.zif/15_6.pdf
A. Demczuk, Fenomen ruchu antyszczepionkowego, czyli fake news i postprawda na usługach hipotezy A. Wakefielda, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia de Cultura 2018, 10 (4), s. 92-113, https://studiadecultura.up.krakow.pl/article/view/4849
A. Demczuk, Wolność sumienia i wyznania w polskim prawie i praktyce na tle europejskich standarów ochrony, (w:) Politologia religii, (red.) M. Marczewska-Rytko, D. Maj, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2018, s. 311-327, https://wydawnictwo.umcs.eu/produkt/5098/politologia-religii
Demczuk A., Deficyt praw człowieka we współczesnej demokracji liberalnej. Kryzys prawno-instytucjonalny czy doktrynalny?, (w:) Naruszenia praw człowieka we współczesnym świecie, (red.) M. Malczyńska-Biały, K. Żarna, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2018, s. 11-26 https://www.naukowa.pl/Ksiazki/naruszenia-praw-czlowieka-we-wspolczesnym-swiecie-1471456
A. Demczuk, Wybrane aspekty mowy nienawiści wobec uchodźców we współczesnej Polsce, (w:) Polityka migracyjna w obliczu współczesnych wyzwań. Teoria i praktyka, (red.) H. Chałupczak, M. Lesińska, E. Pogorzała, T. Browarek, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2018, s. 399-423, https://wydawnictwo.umcs.eu/produkt/5049/polityka-migracyjna-w-obliczu-wspolczesnych-wyzwan-teoria-i-praktyka
A. Demczuk, Biuletyn Informacji Publicznej. Pierwsze doświadczenia w elektronicznej administracji w Polsce, (w:) Wyzwania społeczeństwa informacyjnego. Polskie i ukraińskie doświadczania, (red.) E. Kołtun-Kancik, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2018, s. 39-72, https://wydawnictwo.umcs.eu/produkt/5020/wyzwania-spoleczenstwa-informacyjnego-polskie-i-ukrainskie-doswiadczenia
A. Demczuk, Postprawda i mowa nienawiści - jako nowe narzędzia prowadzenia polityki w społeczeństwie informacyjnym, (w:) Postprawda jako zagrożenie dla dyskursu publicznego, (red.) T. Grabowski, M. Lakomy, K. Oświecimski, Wydawnictwo Naukowe Ignatianum, Kraków 2018, s. 163-185, https://wydawnictwo.ignatianum.edu.pl/sites/wydawnictwo/files/publikacje_pdf/postprawda_2.pdf
A. Demczuk, Etyka mediów w czasach post-prawdy i mowy nienawiści, (w:) Multidyscyplinarne uwarunkowania bezpieczeństwa międzynarodowego, biznesu i zarządzania, (red.) L. Karczewski, H. A. Kretek, Wydawnictwo Państwowa Szkoła Zawodowa, Racibórz 2017, s. 191-198.
A. Demczuk, Komitet Obrony Demokracji - nowy ruch społeczny czy grupa interesu?, (w:) Uczestnictwo polityczne w ujęciu teoretycznym i praktycznym, K. Kamińska-Korolczuk, M Mielewczyk, R. Ożarowski (red.), Wydawnictwo Athenae Gedanenses, Gdańsk 2017, s. 247-273.
A. Demczuk, Komitet Obrony Demokracji - nowy ruch społeczny jako reakcja na kryzys konstytucyjny w Polsce, (w:) Nowe ruchy społeczne, (red.) M. Marczewska-Rytko, D. Maj, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2017, s. 247-265, "Nowe ruchy społeczne", red. Dorota Maj, Maria Marczewska-Rytko, książka » Wydawnictwo UMCS
A. Demczuk, Od raportu Bangemanna do Europa 2020. Rozwój społeczeństwa informacyjnego w polityce Unii Europejskiej – bilans 15 lat, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Sectio K Politologia, Vol XXIII, 2, 2016, s. 25-44, http://dlibra.umcs.lublin.pl/Content/27611/czas20956_23_2_2016_2.pdf
A. Demczuk, Brak dostępu do infrastruktury i usług ICT jako nowy typ wykluczenia w społeczeństwie informacyjnym, (w:) Dyskryminacja: przyczyny, przejawy, sposoby zapobiegania, (red.) M. Lesińska-Staszczuk, J. Wasil, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016, s. 101-118, https://wydawnictwo.umcs.eu/produkt/4697/dyskryminacja-przyczyny---przejawy---sposoby-zapobiegania
A. Demczuk, Mierzewska M., Czy skarga konstytucyjna w jej obecnym kształcie jest skutecznym krajowym środkiem odwoławczym w rozumieniu Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności?, (w:) Dysfunkcje polskiego prawa - jak poprawić system środków prawnych w Polsce?, IX Seminarium Warszawskie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2016, s. 75-82.
A. Demczuk, Encyklopedia politologii. Pojęcia teorie i metody, T. 1, W. Sokół, M. Żmigrodzki (red.), Wolters Kluwer 2016, mowa nienawiści.
A. Demczuk, Wolność wypowiedzi w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka a polskim prawie i praktyce sądowej, (w:) Europejska konwencja o ochronie praw czlowieka - praktyka stosowania i funkcjonowanie w przestrzeni europejskiej, M. Haczkowska, F. Tereszkiewicz (red.), Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, Opole 2016, s. 145-156.
A. Demczuk, Media vs. władze lokalne - prawne granice krytyki politycznej i praktyka naruszająca w Polsce po 1989 r. (w:) Pomiędzy wolnością a odpowiedzialnością. Problemy współczesnych mediów, (red.) R. Kowalczyk, W. Machura, J. Sobczak, t. 2, Wydawnictwo Naukowe Scriptorium, Poznań 2013, s. 42-66
A. Demczuk, Encyklopedia politologii. Instytucje i systemy polityczne, T. 2, B. Dziemidok-Olszewska, W. Sokół, (red.), Wolters Kluwer, 2012, hasła m.in.: Sąd Najwyższy, sądy, sądowy wymiar sprawiedliwości, wolność wypowiedzi, wolność zgromadzeń, domniemanie znajomości prawa, odpowiedzialność prawna.
J.A. Rybczyńska, A. Demczuk, Ochrona praw człowieka w Polsce po 1989 roku na tle standardów międzynarodowych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012, https://wydawnictwo.umcs.eu/produkt/3103/ochrona-praw-czlowieka-w-polsce-po-1989-roku-na-tle-standardow-miedzynarodowych
A. Demczuk, Wolność wypowiedzi w polskim systemie ochrony praw człowieka na tle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, (w:) Ochrona praw człowieka w Polsce po 1989 roku na tle standardów międzynarodowych, (red.) J. A. Rybczyńska, A. Demczuk, Wydawnictwo UMCS , Lublin 2012, s. 95-126.
A. Demczuk, Rozwój standardu dostępu do informacji publicznej w Polsce na tle postulatu dobrej administracji, (w:) Problemy penologii i praw człowieka na początku XXI stulecia, Księga poświęcona pamięci Profesora Zbigniewa Hołdy, (red.) B. Stańdo-Kawecka, K. Krajewski, Wolter Kluwer, Warszawa 2011, s. 571-583, Problemy penologii i praw człowieka na początku XXI stulecia. Księga poświęcona pamięci Profesora Zbigniewa Hołdy, 2011 (książka) - Profinfo.pl
A. Demczuk, Dostęp do informacji publicznej w Polsce. Analiza krytyczna, Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych OL PAN 2010, 5, s. 194-213, https://docplayer.pl/7471374-Dostep-do-informacji-publicznej-w-polsce-analiza-krytyczna.html
A. Pawłowska, A. Demczuk, Концепція електронних прав у міжнародній системі захисту прав людини (The Concept of Electronic Rights in the International System of Human Rights Protection) [w:] Панорама політологічних студій: науковий вісник Рівненського державного гуманітарного університету, Вип. 3, Рівне 2009, c. 11- 18.
A. Demczuk, A. Pawłowska, Prawo dostępu do sieci teleinformatycznej oraz usług świadczonych drogą elektroniczną w międzynarodowym systemie ochrony praw człowieka, [w:] Rola Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych w rozwoju międzynarodowych stosunków gospodarczych i politycznych, (red.) A. Pawłowska, Wydawnictwo WSPA, Lublin 2009, s. 133-148.
A. Demczuk, A. Pawłowska, Progress toward e-government in Poland: Issues and dilemmas, Information Polity 2006, Volume 11, Number 3-4, s. 229-240, https://www.researchgate.net/publication/262360119_Progress_toward_e-government_in_Poland_Issues_and_dilemmas
A. Demczuk, A. Pawłowska, Efektywność realizacji projektu Biuletynu Informacji Publicznej przez jednostki samorządu lokalnego (na przykładzie gmin i powiatów województwa lubelskiego), (w:) Sprawność działania administracji samorządowej, (red.) E. Ura, Wydawnictwo UR, Rzeszów 2006, s. 469-484.
A. Pawłowska, A. Demczuk, Realizacja 1. (informacja) i 2. (interakcja) etapu e-administracji w Polsce (na przykładzie gmin i powiatów Lubelszczyzny) [w:] Informatyka w administracji, (red.) J.S. Nowak, Z. Olejniczak, J.K. Grabara, Polskie Towarzystwo Informatyczne – Oddział Górnośląski, Katowice 2006, s. 41-54 delibra.bg.polsl.pl/Content/24506/BCPS_27166_2006_Informatyka-w-admini.pdf
A. Demczuk, A. Pawłowska, Udostępnianie informacji publicznej online przez gminy i powiaty Lubelszczyzny (w:) Władza lokalna a media, (red.) S. Michałowski, W. Mich, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2005, s. 35-61.
A. Demczuk, Polityka informacyjna prowadzona przez gminy i powiaty na Lubelszczyźnie, (w:) Samorząd terytorialny w Polsce. Społeczno-polityczne aspekty funkcjonowania, (red.) S. Michałowski i A. Pawłowska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, s. 488-502.
A. Demczuk, M. Tarajko, M. Sakowicz, Informacja publiczna online. Pierwszy etap wdrażania Biuletynu Informacji Publicznej na Lubelszczyźnie, (w:) Samorząd Terytorialny z 2004 r., nr 4, s. 12-27.
Prowadzone zajęcia dydaktyczne:
ochrona praw człowieka, międzynarodowa ochrona praw człowieka, prawo mediów, prawa człowieka w społeczeństwie informacyjnym, prawne podstawy komunikowania, prawo mediów, podstawy prawa, międzynarodowe prawo humanitarne i konfliktów zbrojnych, humanitarny wymiar bezpieczeństwa międzynarodowego, ochrona własności intelektualnej, prawo autorskie i pokrewne, ochrona informacji niejawnych, postprawda i mowa nienawiści we współczesnych mediach, administracja publiczna, prawo administracyjne, cyberprzestrzeń w prawie miedzynarodowym, propaganda i dezinformacja we współczesnych mediach, dezinformacja- diagnoza i przeciwdziałanie
Zainteresowania naukowe:
ochrona praw człowieka, orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, ochrona wolności wypowiedzi, prawo mediów, organizacje strażnicze w Polsce, funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w Polsce, reforma systemu organów ochrony prawa po 1989 r. w Polsce, dostęp do informacji publicznej, społeczeństwo informacyjne, informatyzacja administracji publicznej, wykluczenie społeczne i informacyjne, koncepcja dobrego rządzenia na pocz. XXI w., polityczny i społeczny wymiar rozwoju społeczeństwa informacyjnego, międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych.